Các khía cạnh quan trọng để kiến tạo văn hóa trong tổ chức
Văn hóa tổ chức mạnh mẽ có thể thúc đẩy sự gắn kết của nhân viên, tăng năng suất làm việc và tạo ra lợi thế cạnh tranh cho tổ chức.
Văn hóa tổ chức là một yếu tố vô hình nhưng lại có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi hoạt động của một tổ chức. Nó bao gồm những giá trị, niềm tin, chuẩn mực và hành vi được chia sẻ bởi các thành viên trong tổ chức, tạo nên bản sắc riêng biệt cho tổ chức đó.
Văn hóa tổ chức mạnh mẽ có thể thúc đẩy sự gắn kết của nhân viên, tăng năng suất làm việc và tạo ra lợi thế cạnh tranh cho tổ chức. Ngược lại, một nền văn hóa yếu kém hoặc độc hại có thể dẫn đến sự bất mãn của nhân viên, giảm hiệu suất làm việc và thậm chí gây ra sự sụp đổ của tổ chức.
Dưới đây là một số khía cạnh khác nhau của văn hóa trong tổ chức.
Chuẩn mực và hành vi khi tương tác: Ngôn ngữ, hình mẫu, phong tục tập quán và thói quen mà một người dùng để tương tác ở các tình huống khác nhau sẽ thể hiện nền văn hóa trong họ.
Bầu không khí tập thể: Cảm giác chung bao trùm nhóm làm việc được tạo nên từ khung cảnh vật chất và cách các thành viên trong tổ chức tương tác với nhau, với khách hàng hoặc với người ngoài.
Các kỷ niệm và nghi thức trang trọng: Cách tổ chức những sự kiện ý nghĩa và quan trọng đối với các thành viên của nhóm như thăng chức, hoàn tất những dự án lớn hay đạt được những cột mốc đáng nhớ.
Các giá trị được đồng thuận: Những nguyên tắc và giá trị công khai, theo đó, cả nhóm cùng cam kết tuân thủ, như khẩu hiệu "sản phẩm chất lượng", "dẫn đầu về giá" hay "an toàn tối ưu".
Các triết lý công khai: Những chính sách và nguyên tắc ý thức tổng quát có vai trò định hướng hành động của một nhóm làm việc đối với các cổ đông, đồng nghiệp, khách hàng hoặc các bên liên quan.
Chuẩn mực nhóm: Những tiêu chuẩn và quy tắc ngầm được phát triển từ bên trong các nhóm làm việc. Ví dụ tiêu chuẩn "trả bao nhiêu, làm bấy nhiêu" ban đầu đã được hình thành và lan truyền từ những người lao động, theo nghiên cứu kinh điển của Hawthorne - thí nghiệm Bank Wiring Room.
Quy tắc bất thành văn: Những quy tắc ngầm giúp các thành viên chan hòa với nhau và gắn kết với tổ chức. Các quy tắc đó cũng là điều mà tất cả thành viên phải chấp hành, người mới đến phải hiểu các "lệ làng" này để được nhóm chấp nhận.
Thương hiệu và hình ảnh bản thân: Cách tổ chức trả lời các câu hỏi như: "Chúng ta là ai?", "Mục tiêu của chúng ta là gì?" và "Chúng ta thực hiện công việc như thế nào?".
Các kỹ năng chuyên sâu: Năng lực chuyên biệt của các thành viên trong nhóm để hoàn thành một công việc cụ thể nào đó, công việc ấy được chuyển giao từ thế hệ này sang thế hệ khác mà không cần phải mô tả bằng văn bản.
Các thói quen tư duy, mô hình trí tuệ hoặc ngôn ngữ: Những khuôn mẫu chung giúp định hướng nhận thức, tư duy và cách ứng xử của các thành viên trong nhóm, sau đó chúng được truyền lại cho các thành viên mới nhằm nối kết các thành viên trong nhóm với nhau cũng như với tổ chức.
Những ý nghĩa chung: Những quan niệm chung được tạo nên từ quá trình tương tác với nhau giữa các thành viên trong nhóm và có ý nghĩa phụ thuộc vào nơi tạo ra chúng. Cùng một từ ngữ nếu đặt trong hai nền văn hóa có thể mang ý nghĩa hoàn toàn khác nhau.
Tóm lại: Văn hóa tổ chức bao trùm dường như tất cả mọi thứ mà một tổ chức sẽ liên tục tiếp thu trên tiến trình phát triển.